एजेन्सी । पानी मानव शरीरको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पदार्थ हो ।
संसारमा पानी विना कुनै पनि जीवको अस्तित्व छैन । पानीले तिर्खा मेट्छ । पानीको कमीका कारण शरीरमा धेरै अंगहरुमा असर पर्ने हुन्छ । मानव शरीरलाई पानी नभइ हुँदैन । चिकित्सकहरुका अनुसार महिलाले हरेक दिन २.७ लिटर र पुरुषले हरेक दिन ३.७ लिटर पानी पिउन जरुरी छ । तर, धेरै समय हामी पर्याप्त पानी पिउने गर्दैनौ । विशेषगरी जाडो मौसममा हामी कम तिर्खाका कारण कम पानी पिउने गर्छौं ।
कम पानी पिउनाले शरीरमा डिहाइड्रेसन हुन्छ, जसले कब्जियत जस्ता गम्भीर समस्या निम्त्याउन सक्छ। यसबाहेक टाउको दुख्ने, थकान महसुस हुने , चक्कर लाग्ने, कमजोरी हुने , मुख सुख्खा हुने, रक्तचाप कम हुने, खुट्टा सुन्निने जस्ता समस्याहरू देखिन्छन् ।
धेरै मानिसहरू शरीर डिहाइड्रेसनलाई गम्भीर रूपमा लिँदैनन्। तर, शरीरमा पानीको कमीले धेरै गम्भीर रोग निम्त्याउन सक्छ। यदि तपाईलाई कम तिर्खा लाग्छ भने, तपाईको शरीरलाई पानीको आवश्यकता पर्दैन भनेर नसोच्नुहोस्। पानीको कमीले शरीरका मुख्य अंगहरूलाई विस्तारै हानी गर्दै जान्छ ।
पानीको कमीले कब्जियत हुन्छ
पानी हाम्रो को शरीरको लागि महत्त्वपूर्ण छ। यसले हाम्रो शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्छ, छालाको चमक कायम राख्छ र खानालाई पच्न मद्दत गर्दछ। पर्याप्त मात्रामा पानी नपिउँदा शरीर डिहाइड्रेसन हुन्छ । जसका कारण मूड स्विङ (छिनछिनमा दिमाग परिवर्तन) हुने, शरीरको तापक्रम बढ्ने, मिर्गौलामा पत्थरी हुने र कब्जियत जस्ता समस्याहरू देखिन्छ । लगातार पानीको कमीले कब्जियत बढाउँछ। जसका कारण पछि पेट सम्बन्धि धेरै रोग लाग्न सक्छन् ।
शरीरमा पानीको कमीले पाचन समस्याहरू सहित धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। पाचन प्रणाली मार्फत खाना र यसका पोषक तत्वहरूलाई एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा सार्नको लागि शरीरले उपलब्ध कुनै पनि तरल पदार्थलाई तान्छ । यदि यस्तो अवस्थामा उसलाई पर्याप्त तरल पदार्थ प्राप्त भएन भने, यसको कारणले पाचन प्रक्रिया सुस्त हुन्छ, जसले कब्जियत र पेट सुन्निने जस्ता समस्या निम्त्याउन सक्छ ।यदि तपाईलाई कब्जियतको समस्या छ भने बुझ्नुहोस् तपाईको शरीरमा पानीको कमी छ । यसबाहेक पानीको कमीले वान्ता, पखाला र अन्य धेरै रोगहरू पनि निम्त्याउँछ। त्यसैले आफ्नो शरीरमा पानीको कमी कहिले हुन नदिनुहोस् ।
यी लक्षणबाट थाहा पाउनुहोस् शरीरमा पानीको कमी
शरीरमा पानीको कमी हुँदा वा डिहाइड्रेसनका सिकार भएका व्यक्तिमा सामान्यभन्दा भोक धेरै बढ्न थाल्छ । उसलाई केही खाने चाहना भइरहन्छ । कम रक्तचाप, थकान, टाउको दुखाइ, आत्तीनु र अत्याधिक निन्द्रा लाग्नुले पनि शरीरमा पानीको कमीलाई संकेत गर्छ।
डिहाइड्रेसनबाट बच्ने उपाय
डिहाइड्रेसनबाट बच्नको लागि सबैभन्दा पहिले धेरै पानी पिउनुपर्छ । आफूलाई हाइड्रेटेड राख्न दिनभर पानी पिउनुहोस्। शरीरलाई सधैं पानी चाहिन्छ । बिहान उठेपछि पानी पिएर दिनको सुरुवात गर्नुहोस् र रातिपनि एक गिलास पानी पिएपछि मात्र सुत्नुहोस्।
क्याफिनयुक्त पेय पदार्थ कम पिउनुपर्छ । कफी, चिया, चिसो पेय पदार्थ र मदिरा जस्ता धेरै क्याफिनयुक्त पेय पदार्थ पिउनाले डिहाइड्रेसनको समस्या बढ्छ। त्यसैले यसलाई संयमतामा अपनाएर मात्र पिउनुहोस् ।
