केही दशक अघिसम्म महिलाहरु केवल गृहिणीको रुपमा मात्र परिचित थिए । उनीहरुलाई घरको चार कुना बाहेक संसारको बारेमा कुनै ज्ञान तथा जानकारी हुँदैन थियो । उनीहरुको काम भनेको नै खाना बनाउने, घर सफा गर्ने, आफ्नो घर-परिवारको ध्यान दिने बाहेक अरु केही काम नै हुँदैन थियो तर, आज समय परिर्वतन भएको छ । आज महिलाहरु पुरुषको दाँजोमा कुनै पनि कुरामा कम छैनन् । महिलाहरु नपुगेका ठाउँ र महिलाहरुले नगरेका त्यस्ता कुनै काम नै छैनन् । अझ कति कुरामा त महिलाले पुरुषलाई पछि पनि पारीसकेका छन् ।
तर आज पनि कतिपय पुरुषहरु महिला घरको चार कुनामा सिमित भएको हेर्न चाहान्छन् । यस्ता पुरुषहरु महिलाले घरको नै काम गरेर बस्नु पर्छ भन्ने सोचाईले ग्रस्त हुन्छन् । त्यस्तै यहि समाजमा महिला पनि बाहिरको काम गर्न योग्य छन्, उनीहरुले पनि बाहिरी काम गर्नु पर्छ भन्ने मानसिकता भएका पुरुषहरु पनि छन् । एउटी महिला जो घरको चुल्हो सम्हाल्ने कि अफिसको फाइल, घरमा छोराछोरीको रेखदेख गर्ने कि कम्पनीको मिटिङमा व्यस्त रहने ? आजका पुरुषहरु कस्तो प्रकारको श्रीमती चाहान्छन् ? यो कुरा अहिले चर्चाको बिषय बनेको छ ।
दुबैले काम गर्न आवश्यक : अहिले केहि पुरुषहरुको सोचाइमा आर्थिक बोझका कारण एक जनाको कमाइले मात्र पुरा परिवारको खर्च उठाउन गाहो छ । जसका कारण महिलाले पनि पुरुषलाई आर्थिक रुपले सहयोग गर्नु आवश्यक भएको छ । तर महिलाले आफ्नो घर परिवारलाई समय दिन पनि उत्तिकै आवश्यक छ । यी दुबै कुरालई मिलाएर अघि बढाउन महिलालाई धेरै नै गाह्रो हुन्छ । आर्थिक हिसाबले हेर्ने हो भने महिलाले कामकाजी हुनु आवश्यक छ तर घरपरिवारलाई मिलाएर राख्नका लागि महिला घरमा नै भएको राम्रँ हो ।त्यस्तै कति पुरुषहरु आफ्नी श्रीमती कामकाजी हुँदा आफै चिया पकाउनु परेको दुःखेसो पनि गर्छन् । जब पुुरुष अफिसबाट घर पुग्छन्, घरमा हँसिलो मुहार लिएर ढोकामा श्रीमतीको मायालु स्वागत होस् भन्ने चाहान्छन् । श्रीमतीले बनाएको मिठो चियाको चुस्किमा दिनभरको थकान मेटाउन खोज्छन् । तर अफिसबाट घर पुग्दा घरको ढोका पनि आफैले खोल्न पर्ने र चिया पनि आफैंले बनाउन पर्ने समस्याका कारण महिला घरमा नै ठिक छ भन्ने पुरुषको पनि कमि छैन । त्यसो त आवश्यक छैन भने महिलाहरु घरमा नै भएको राम्रँे भन्ने पुरुषहरु पनि नभएका होइनन्, जसको नजरमा महिलाहरु गृहिणिमात्र हुनु पनि सम्मानको कुरा हो भन्ने रहेको छ । त्यस्ता पुरुषहरुको विचारमा यदि महिलालाई आवश्यक छैन भने बाहिरी कामकाजमा व्यस्त नभएको राम्रो भन्ने छ ।
सबैभन्दा महत्वपुर्ण कुरा के हो भने पुरुष र महिलाबीच सन्तुलन हुनुपर्छ । यसका लागि महिला समझदार हुनु आवश्यक छ । जुन महिला घरको कामकाजमा व्यस्त रहन्छिन्, उसले बाहिरको काम नपाएर अथवा गर्न अयोग्य भएर होइन भन्ने कुरा महिलाले बुझ्न आवश्यक छ । त्यस्ता महिलाले आफुमा गर्व गर्नु पर्छ, जसले बाहिरी कामकाज गर्न योग्य हुँदाहुँदै पनि घर परिवारको रेखदेखमा आफुलाई व्यस्त राख्छिन् । यस्ता पुरुषहरु गृहिणिले गरेको कामप्रति सम्मान गर्छन् । पुरुषहरुको महिलाप्रति आ-आफ्नै विचारहरु हुन्छन् । धेरैजसो पुरुषहरुलाई महिलाले घरपरिवारको रेखदेख गरोस् भन्ने चाहाना हुन्छ ।प्रायः पुरुषको विचारमा महिला घरबाट बाहिर निस्किएपछि घरको सबै व्यवस्था बिग्रन थाल्छ भन्ने रहेको छ । एउटी महिलाले घरको रेखदेख जुन तरिकाले गर्छिन्, त्यो अरु कसैले गर्न सक्दैन भन्ने सोचाइका पुरुष पनि छन् । समाज र घरमा एउटा महिलाको भुमिका महत्वपुर्ण हुन्छ । त्यस्तै समाजमा त्यस्ता पुरुष पनि छन्, जसले महिलाको इच्छालाई पनि महत्व दिएका छन् । ती पुरुषहरु महिलामा आएको परिवर्तनलाई नकारात्मक रुपमा लिनु हुँदैन भन्ने सोच राख्दछन् ।
उनीहरुको विचारमा यो एउटा राम्रो सोच हो । हाम्रो सामाजिक व्यवस्था शुरु देखि नै पुरुष प्रधान रहिआएको छ । जसलाई परिर्वतन गर्न आवश्यक छ । समयसंगै आफ्नो सोच परिर्वतन गर्नु आवश्यक छ । महिलाको पनि आफ्नो जिन्दगी छ, उनीहरुको आफ्नो करियर, आफ्ना सपना छन् । केवल आफने खुशी र सुखका लागि लागि महिलाहरुको सपनालाई बेवास्ता गर्नु राम्रो होइन । महिला बाहिर निस्कनु पर्छ, बाहिरी दुनियाँमा रमाउनु पर्छ भन्ने धारणा पनि कति पुरुषको छ । महिलाले आफ्नो योग्यताको उपयोग गर्न पाउनु पर्छ भनेर आफ्ना घरका महिलालाई बाहिरी दुनियाँमा लैजाने पुरुषहरु पनि यो समाजमा छन् ।महिलामा आएको परिवर्तनलाई स्वागत गर्नु पर्छ भन्ने धारणा भएका पुरुषहरु पनि छन् । तपाई दिन भर बाहिरी कामले व्यस्त रहनु हुन्छ । यदि त्यस्तो स्थितीमा तपाईको श्रीमतीलाई बैंक, इन्टरनेट आदि बाहिरी कामको बारेमा ज्ञान छ भने यसले तपाईको पनि धेरै काममा सहयोग हन्छ । महिला बाहिरि दुनियामा घुलमिल हुँदा उनलाई पनि हरेक प्रकारका व्यवहारिक ज्ञान बढ्न थाल्छ । आजको दुनियामा महिला पनि पुरुष सरह नै शिक्षँ प्राप्त गरेका हुन्छन् । महिलालाई घरको काममा मात्र व्यस्त राख्नु मुर्खता हुन्छ । समाजमा आएको यस परिवर्तनलाई स्वागत गर्नु पर्छ भन्ने धारणा पनि पुरुषको रहेको छ । कति पुरुषको धारणा महिलाले रचनात्मक कार्य गरोस् भन्ने रहेको छ । घरमा बसेर अनावश्यक कुरामा समय खेर फाल्नु भन्दा केहि राम्रो कामको लागि घर बाहिर निस्कनु र केहि रचनात्मक काम गर्नु महिलाहरुका लागि उत्तम हुन्छ । यसका लागि पुरुषले पनि महिलाको घरको काममा सहयोग गर्नु पर्छ भन्ने सहयोगी भावानाका पुरुष पनि समाजमा रहेका छन् ।
समाजको प्रगतिमा महिलाको भुमिका महत्वपुुर्ण रहेको छ । यो कुरालाई नकार्न सकिँदैन कि महिला पुरुष एक-अर्काको पुरक हुन । महिलाको जीवनमा आएको परिर्वतनले समाजमा परिर्वतन ल्याउछ । पछिल्लो केही समयमा महिलामा आएको परिर्वतनले समाजमा धेरै परिर्वतन आएको छ । हाम्रो संयुक्त परिवार एकल भएको छ । जसका कारण परिवारको सदस्य पनि कम भएका छन् । साथै पुरुषमा आर्थिक भार बढेको छ भने महिलामा बालबाच्चाको रेखदेख, श्रीमान् र घरको जिम्मेबारीहरु पनि बढेका छन् । इच्छा नहुँदा नहुँदै पनि कति महिलाले बाहिर काम गर्न जानु पर्ने बाध्यता हुन्छ । घरको र बाहिरी जिम्मबारीका कारण महिलाहरुमा चिडचिडापन आउन सक्छ । जसले घर र समाजको सन्तुलन बिग्रन सक्छ । यस्तो स्थितीमा पुरुषले महिलालाई सहयोग गर्ने साथ दिने हुँदा महिलाको केहि भार कम हुन्छ । तर जब कुनै महिला फेशन, अरुको देखासिखि र झुठो प्रतिस्पर्धा अथवा मान-सम्मानको लागि घार बाहिर काम गर्न जान्छन् । त्यो क्षण महिलाको व्यक्तित्वको लागि अति नै हानिकारक हुन सक्छ । समाज महिला र पुरुष दुवैको काँधमा टिकेको छ । त्यसैले महिला पुरुषले नै समझदारीका साथ अगाडी बढ्नु राम्रो हुन्छ ।